Zwarte els, hazelaar, narcis

Zwarte els (Alnus glutinosa) aan de rand van de vijver, hangt vol met katjes. Prachtig om te zien in de zonneschijn. floravannederland geeft hier goede informatie d.m.v. een prachtige video. 

Katjes van de hazelaar (Corylus avellana) hebben op het eerste gezicht veel weg van, die van de els. Els staat graag aan de waterkant. Hazelaar komt door de hele tuin heen veel voor. De meeste struiken zijn manlijk, te herkennen aan de lange groen bruine bellen. Vroeger lieten we ze uit onze neus hangen, we noemden het dan 'snotbellen'. De manlijke els bloeit ook op die manier. De vrouwelijke bomen van beide soorten hebben houtachtige vruchtbeginsels, de zgn. proppen. Beide bomen zijn naaktbloeiers. Hierdoor kan de bestuiving beter plaatsvinden. Het blad zit dan niet in de weg. Voor mensen met pollen allergie is het een nadeel. 

Veel is er op dit moment niet nog niet ontwikkeld in de tuin. De nachten zijn nog koud. Vaak -5-6*C. Sneeuwklokjes zijn er nog, mooi en veel. maar ze gaan alweer duidelijk op retour. Boerenkrokussen hebben zich in de tuin, niet optimaal laten zien dit jaar. Ergens anders deden ze het wel heel goed. Zo te zien hebben ze gebrek aan meststoffen.   

4

Hazelaar

Hazelaar manlijke katjes

 

Boerenkrokus en sneeuwklokjes

staan nog maar een paar dagen na het smelten van het dikke sneeuwdek alweer te pronken met hun tere bloemen. De boerenkrokussen tonen (link met video) hun oranje harten uitnodigend aan de bijen om hun eerste oogst te komen afhalen. Met dikke oranje klompjes stuifmeel aan hun pootjes, vliegen ze naar de kast terug.

 

Koning winter

maakt al weer haast om het land uit te komen. In een week tijds gooit hij ons eerst een forse vracht sneeuw om de oren en daarna een diepe koude ver onder het vriespunt, zodat binnen een paar nachten een betrouwbare ijsvloer is ontstaan, waarop stevig geschaatst kan worden op zon overschenen ijs. 
Ook de Bijen-Natuurtuin werd opgevrolijkt door de zon.

Sneeuw

een dikke laag sneeuw, ligt in oneffen bobbels over de tuin gespreid. Over de sneeuwklokjes in de knop en in bloei, boerenkrokussen (Crocus tommasinianus) op hun ogenschijnlijk fragile, doorschijnende stelen, stonden al bovengronds en één paars-lila krokusbloempje was al uit de knop tevoorschijn gekomen. Nu is dus  dat moois voor even bedolven, onder het witte pak. De koude zal ze niet deren. Het maakt dat we langer van hun schoonheid zullen kunnen genieten. Als de temperatuur oploopt en de bijen gaan vliegen, is de boerenkrokus hun vroegste waardplant.

Tuin onder rijp

Na een koude nacht, minstens min vijf graden C, straalde het goud van de morgenstond door de tuin.
Zonnestralen vielen over de nagelaten witte rijp. Een restje nevel verdween in de verte. IJs lag over het water van vijver en ven. Sneeuwklokjes, die weer bovengronds komen en waarvan al twee bloemen knikkend naar beneden hangen, stonden verstijfd te pronken.

Het vliegend hert in het verleden en heden

Een rommeldoos bracht een half gehavend boek uit 1881 aan het licht. Schoolleerboek van opa (geb.1887). Nieuwsgierig naar wat (over)opa eerder als kind te leren kreeg over plant en dierkunde, heb ik op internet gezocht of het boek wel  bekend was. En jawel, het was zelfs in zijn geheel gedigitaliseerd.(zie tekst foto midden onder en achter de link) In het gedeelte dat ik vond in de doos, stonden geen gegevens over het vliegend hert. Spannend was toen even of er in het ontbrekende deel iets over te vinden was.  En ja hoor, het verloren gegane deel bevatte leerstof over kevers. (zie foto rechts bovenaan)

In diezelfde doos vond ik ook een jubileumkrant uit 1953 van de Nieuwe Apeldoornsche Courant. Hierin stond een merkwaardig artikel over de kever. Weer zie foto onderaan en lees vooral het bijschrift. Wat ik me daarbij afvraag: Hoe werden die kevers in stock gehouden. Levend of dood, geprepareerd misschien? We weten dat het dier maar kort leeft in de bekende gedaante, om zich voort te planten en daarna sterft het. 

Hier nog een heel mooi, interessant verhaal over het vliegend hert van recente datum.

Titel	Handleiding bij het onderwijs in de beginselen der plant- en dierkunde
Auteur	M. Salverda
Editie	6
Uitgever	J.B. Wolters, 1881
Oorspronkelijk uit	KB, Nationale Bibliotheek van Nederland (original from Universiteitsbibliotheek Utrecht)
Gedigitaliseerd	12 juli 2017
Lengte	307 pagina's

Vliegend hert (Lucanus cervus)

In de afgelopen zomer is deze prachtige kever op een hekpaal van de tuiningang waargenomen. Met dank aan de persoon die de foto gemaakt heeft en de moeite genomen om die door te sturen naar de coördinator van de tuin. Op haar beurt heeft zij die weer met mij gedeeld. Heel veel dank! Een duidelijke foto van een mannelijk exemplaar. 
Het is zeker wel tien jaar geleden dat we een beetje hoop kregen, ooit de kever nog eens met eigen ogen te mogen zien. In de verre toekomst zou het dier misschien ooit een keer de tuin bereiken, maar de verwachting was, dat wij dat niet meer mee zouden maken. Wat een verrassing, deze zomer was het echt zover.
Rond de "waskolk" een plas ongeveer vier kilometer naar het zuiden, midden in de heide, had ik al een paar dode kevers gevonden. Een man en een vrouw. Ze waren dus in opmars, vanuit het grote bosgebied bij Gortel, waar rond de eeuwwisseling weer, een toen zeer zeldzaam exemplaar werd aangetroffen. Dat de kever bijna verdwenen was, lag aan de vergaande opruiming van het dode hout, in de vorige eeuw. Het streven was toen naar parkachtige bossen. De kever heeft juist vermolmd eiken-, beuken- of vruchtbomenhout nodig voor de afzetting van de eitjes. Hier meer info over de kevers. 

Vrouwelijke kever overreden door fietser

In het volgende blog, een verhaal uit een historische krant over het vliegend hert.